Hoera, vakantie!

De vakantie is toch altijd een bijzondere tijd. Het is een periode waarin we vrij zijn van de alledaagse gang van zaken. Vooral van de verplichtingen die daarbij horen.

Het is nog maar enkele decennia dat we het woord vakantie koppelen aan het maken van een reis; dat is het op vakantie gaan.

Het los staan van de verplichtingen, het gevoel vooral gehoor te kunnen en mogen geven aan de eigen beslissingen, meer tijd en aandacht aan sociale contacten te kunnen besteden en meer tijd in de buitenlucht doorbrengen.

Dat zijn allemaal zaken die bijdragen aan het positieve effect van vakantie.

Het op reis gaan en dus elders verblijven versterkt het gevoel dat de alledaagse gang van zaken doorbroken wordt. Het bezoeken van een markt in Zuid Frankrijk – ook al het een alledaagse markt is – geeft een heel andere beleving dan de markt die je thuis bezoekt.

Slenteren door het centrum van willekeurig welk frans stadje heeft een heel andere uitwerking dan hier in Apeldoorn naar de stad te gaan.

Het is leuk, interessant en soms zelfs spannend. Je kijkt toch met een andere blik om je heen. Alsof je op ontdekkingstocht bent in een onbekende wereld.

En de omstanders? Die herkennen het direct.

Je gedraagt je anders. Kijkt vaker zoekend om je heen, staat wat nadrukkelijker stil bij zaken waar zij aan voorbij lopen. Omdat het voor hen de gewoonste zaak van de wereld is.

Zij zijn bewoners en jij bent een toerist. Jij beleeft hun alledaagse werkelijkheid anders dan zij dat doen.

Het op een andere wijze beleven van de directe omgeving en zaken die je tegen komt niet goed in de context kunnen plaatsen, zijn ook typische kenmerken van een psychose.

Een persoon die in een psychose verkeert, beleeft de werkelijkheid volstrekt anders dan de mensen om zich heen.

Iedereen ervaart de wereld op zijn eigen manier. Met een beroep op onze ratio zijn we in staat om onze ervaringen te relativeren en in een context te plaatsen. Mede daardoor sluit onze subjectieve ervaring vrij goed aan bij de ervaringen van de mensen om ons heen. De aansluiting bij die gedeelde ervaringen, maakt dat we elkaar als normaal ervaren.

Als die aansluiting er niet is, dan zeggen we al snel tegen elkaar dat iemand anders is. Of als het verschil erg groot wordt dat iemand verward is.

Hoe dun is nu de grens tussen …

Nee, dat gaat te ver. Vakantie is niet ziekmakend, maar het is wel de toeristische variant van een psychose.

Adrie Bouterse

NB: Het onderschrift bij de foto: een blik in de kamer van Vincent in het hospitaal te St. Remy