Zes maanden corona: wat heeft het ons gebracht?

Zes maanden corona: wat heeft het ons gebracht?

Begin maart begon het. 2 maart was de eerste Corona stuurgroep meeting. Daarna ging het snel. Handen wassen, elleboog niezen, geen handen meer schudden, thuisblijven bij verkoudheid, thuiswerken, geen grote bijeenkomsten meer, restaurants dicht, scholen dicht, veel winkels dicht, alle evenementen afgelast, alle concertzalen dicht, musea dicht, geen kerkdiensten meer etc. etc. We werden compleet verrast door een fenomeen wat niemand van ons ooit had meegemaakt. En ingrijpende maatregelen waren het gevolg. En we weten inmiddels hoe noodzakelijk dat was. De beelden vanuit de ziekenhuizen en de verpleeghuizen staan nog steeds op ons netvlies. Een ieder van ons kent wel iemand uit zijn of haar omgeving die getroffen is door het virus. Deze catastrofe heeft heel veel leed veroorzaakt en doet dat nog steeds. Daarover valt niet te relativeren.

En nu zijn we 6 maanden verder. Voor iedereen is deze tijd anders. Het maakt nogal wat uit of je gepensioneerd bent zoals in mijn geval of dat je een paar kinderen thuis hebt lopen en je als ouders plotseling met je kind in de digitale schoolbank terecht komt. Maar daarnaast meen ik te zien dat er een paar trends zichtbaar geworden zijn die niet direct persoonsgebonden zijn. En dan bedoel ik trends die iets zeggen over datgene wat we in deze periode hebben ontdekt of opnieuw hebben ontdekt, hebben geleerd of wellicht afgeleerd. Of trends die iets nieuws opgang hebben gebracht wat jarenlang al sluimerend aanwezig was maar aan het licht kwam. Bij twee van die trends wil ik graag wat nader stil staan.

Een van de eerste dingen die mij opviel was het leeg worden van de agenda. Dat was voor mij nog wel te overzien maar het overkwam de hele wereld om ons heen. Een heel vreemd gevoel. Iedereen werd plotseling in een soort stilstand gezet. Heel vreemd en onwezenlijk. En heel erg onbehaaglijk. Maar na een maand of zo ontstond er een soort van inzicht. Deze afgedwongen “vertraging” begon bij velen te voelen als een vorm van bevrijding. Het raakte aan een bewustzijn dat er bevrijding mogelijk is uit een soort van ratrace. En dit verschijnsel beperkte zich niet tot een enkel individu. Op brede schaal werd dit bewustzijn waargenomen.

Deze waarneming brengt mij terug bij een inzicht wat ik vele jaren geleden kreeg aangereikt tijdens een filosofiecollege door Professor Arnold Cornelis. Hij schreef een boek getiteld “De vertraagde tijd”. In dit boek staat hij stil bij het functioneren van de tijd in ons leven. Hij maakt het onderscheid tussen onze interne klok en de externe klok om ons heen. Zijn stelling is dat we ervoor moeten zorgen dat onze interne klok de regie houdt in ons leven. Als deze regie wordt overgenomen door de externe klok raken we gestrest en op den duur overspannen met alle gevolgen van dien. Wat een belangrijk inzicht. Het heeft mij geholpen om regelmatig tijd te nemen voor ontspanning in een op zichzelf zeer druk en bezet leven.

Ik zag ook een tweede trend. Als je leven vertraagt ga je andere keuzes maken. Hoe besteden we onze tijd? Dat brengt mij bij een ander inzicht, ook opgedaan tijdens mijn zoektocht naar betekenis. Ik las jaren geleden een boek getiteld “Aandacht, bron van verbinding”, geschreven door Marianne van Hoorn. Ik ontmoette Marianne tijdens een werkcollege terwijl zij bezig was met een promotieonderzoek naar het begrip aandacht. Het klikte tussen ons en we hebben diverse gesprekken gevoerd over dit onderwerp. En daaruit is mij bijgebleven dat het hebben van echte aandacht een wonderschoon geschenk is wat we als mensen aan elkaar kunnen geven. Het voelt zo bijzonder om aandacht van iemand te ontvangen. Het voelt ook bijzonder om te groeien in het geven van oprechte aandacht aan anderen. Zelf heb ik de afgelopen maanden gemerkt dat het gericht geven van aandacht aan die specifieke personen die op jouw weg komen licht verspreidt in de duisternis. Dat kost moeite maar wat krijg je daar veel voor terug.

We kunnen alle moeiten en opofferingen van deze tijd niet wegpraten met filosofische inzichten. Dat helpt echt niet maar we kunnen wellicht wel in het gesprek met onszelf de weg verkennen hoe te leren van deze tijd en daarmee een bijdrage leveren, zowel aan onszelf als aan een wereld in nood. De toekomst heeft ons nodig, altijd en overal. Ik wens je de nodige vertraagde tijd en liefdevolle aandacht, voor jezelf en voor de mensen om je heen.

Rob Boeijenga